Afhouden van lediggang
Afgelopen woensdag presenteerde Sjaak van der Velden in Amsterdam zijn nieuwste publicatie: Het Groot Stakers Boek. In Rotterdam en Leiden waren al eerder presentaties gegeven. Amsterdam had ditmaal niet de primeur. Het is een fraai vormgegeven vierkant boek. Uitgangspunt was dat er genoeg beschrijvingen en analyses van stakingen gepubliceerd zijn, maar illustraties van die stakingen slechts in de marge aanwezig zijn.
Sjaak heeft bij dit boek dus vooral gelet op illustraties. Het levert een prachtig beeld op van meer dan drie duizend jaar stakingsgeschiedenis. Drie duizend. Ja, de oudste gememoreerde staking, weliswaar niet in Nederland, was van 1158 voor Christus. Sjaak vermeldt die staking als curiositeit. Ik heb een tijd naar zijn datering (1158 VOJ) gekeken voor ik het doorhad: Voor Onze Jaartelling.
Na deze antieke zijn alleen stakingen in Nederland beschreven. Met vaak een opvallende titel: ‘Djongossen in actie’, ‘Kwatta Basta!’, ‘Monierwerkers in actie’, ‘een Laveij door Bijltjes’, ‘Sla de Belgen dood’ en de ‘Eeuwige Vecht Club’. We lezen vele anekdotes, zoals als die over de kortste staking ooit. Bankiers hadden slechts twee minuten nodig om hun eisen ingewilligd te krijgen. Er is veel moois te zien en te lezen. Eén kritiekpunt: Sjaaks beschrijving van de bouwvakstaking van 1966. Die was zo fel omdat niet alleen niet-georganiseerden 2% administratiekosten bij de uitbetaling van vakantiebonnen moesten betalen, maar ook de anders-georganiseerden. Dat het alleen ging om ongeorganiseerden is een mythe.
De analisten onder ons kunnen hun hart ophalen aan de acht tussenstukjes met een korte analyse van een periode met lijndiagrammen van het aantal stakingen, stakers en gestaakte dagen. Het boek had wat mij betreft groter mogen zijn. En meer foto’s als de bovenstaande. Jonge werkloze mannen aan het spitten bij de werkverschaffing van de jaren dertig. Zij legden op de Veluwe fietspaden aan en waren gevestigd in een werkkamp te Bunderkamp. Twintig jongens wilden meer geld dan het beetje zakgeld. Ze staakten en werden direct ontslagen.
Een aanbevelenswaardig boek.
Recente reacties